Kapital
Kapital bu mənalara gələ bilər:
Kapital — sərmayə.
Das Kapital — Karl Marksın kitabı.
Kapital Bank — Azərbaycanda bank.
Səhmdar
Səhmdar — dövlət və ya özəl şirkətdə bir və ya daha çox hissənin qanuni sahibi olan şəxs və ya təşkilatdır.
Bir səhmdarın iş sahəsindəki təsiri, sahiblik payı faizi ilə təyin olunur. Şirkətin səhmdarları qanuni olaraq şirkətin özündən ayrıdırlar və ümumiyyətlə, şirkətin borclarına görə məsuliyyət daşımırlar.
Səhmdarların hüquqlarını aşağıdakı kimi təsnifatlaşdırmaq olar:
Dividend almaq hüququ;
Ümumi yığıncaqda iştirak hüququ;
Səsvermə hüququ;
Seçmək və seçilmək hüququ;
Məlumat əldə etmək hüququ;
Səhmlərin geri satın alınmasını tələb etmək hüququ;
Əlavə buraxılan səhmlərin alınmasında üstünlük hüququ;
Cəmiyyətin fəaliyyətinin yoxlanılmasını tələb etmək hüququ;
Cəmiyyətin ləğvindən sonra qalmış əmlakı əldə etmək hüququ.
Səhmdarların maraqlarının müdafiəsinin dövlət forması aşağıdakı müdafiə üsullarını özündə ehtiva edir:
1. Mülki-hüquqi;
2. İnzibati-hüquqi;
3. Cinayət-hüquqi.
Das Kapital
Das Kapital — Siyasi iqtisadiyyatın tənqidi olan kitab Karl Marksın ən mühüm əsərlərindən biridir. Üç cilddir. Marksın ölümündən sonra II və III cildləri dostu və həmkarı Fridrix Engels tərəfindən nəşr olundu.
1859-cu ildə Marks özünün siyasi iqtisadiyyatla bağlı ilk ciddi tənqidi əsəri olan "Siyasi iqtisadiyyatın tənqidinə töhfə" (alm. Zur Kritik der Politischen Ökonomie) kitabını dərc etdirir. Bu əsər sadəcə onun daha sonra nəşr etmək niyyətində olduğu üç cildlik "Das Kapital" kitabının girişi kimi nəzərdə tutulmuşdu. Marks əsərdə iqtisadi təfəkkürün aksiomlarını və kateqoriyalarını tənqidi şəkildə araşdırmağa başlamışdı. Əsər oxucular tərəfindən coşğu ilə qarşılandı və satışa çıxan kimi tezliklə satılıb qurtardı.
"Siyasi iqtisadiyyatın tənqidinə töhfə" kitabının uğurlu satışı Marksı 1860-cı illərin əvvəllərində onun həyatı boyu ən əsas əsəri qismində çıxış edəcək üç böyük cilddən ibarət "Das Kapital", eləcə də siyasi iqtisadiyyat nəzəriyyəçilərini, xüsusilə də Adam Smit və David Rikardonu müzakirə və tənqid edən "İzafi dəyər nəzəriyyələri" (ing. Theorien über den Mehrwert) adlı əsərləri üzərində işi bitirməyə stimullaşdırırdı.
Kapital (dəqiqləşdirmə)
Kapital bu mənalara gələ bilər:
Kapital — sərmayə.
Das Kapital — Karl Marksın kitabı.
Kapital Bank — Azərbaycanda bank.
Kapital (kitab)
Das Kapital — Siyasi iqtisadiyyatın tənqidi olan kitab Karl Marksın ən mühüm əsərlərindən biridir. Üç cilddir. Marksın ölümündən sonra II və III cildləri dostu və həmkarı Fridrix Engels tərəfindən nəşr olundu.
1859-cu ildə Marks özünün siyasi iqtisadiyyatla bağlı ilk ciddi tənqidi əsəri olan "Siyasi iqtisadiyyatın tənqidinə töhfə" (alm. Zur Kritik der Politischen Ökonomie) kitabını dərc etdirir. Bu əsər sadəcə onun daha sonra nəşr etmək niyyətində olduğu üç cildlik "Das Kapital" kitabının girişi kimi nəzərdə tutulmuşdu. Marks əsərdə iqtisadi təfəkkürün aksiomlarını və kateqoriyalarını tənqidi şəkildə araşdırmağa başlamışdı. Əsər oxucular tərəfindən coşğu ilə qarşılandı və satışa çıxan kimi tezliklə satılıb qurtardı.
"Siyasi iqtisadiyyatın tənqidinə töhfə" kitabının uğurlu satışı Marksı 1860-cı illərin əvvəllərində onun həyatı boyu ən əsas əsəri qismində çıxış edəcək üç böyük cilddən ibarət "Das Kapital", eləcə də siyasi iqtisadiyyat nəzəriyyəçilərini, xüsusilə də Adam Smit və David Rikardonu müzakirə və tənqid edən "İzafi dəyər nəzəriyyələri" (ing. Theorien über den Mehrwert) adlı əsərləri üzərində işi bitirməyə stimullaşdırırdı.
Kapital Bank
Kapital Bank — Azərbaycanda fəaliyyət göstərən kommersiya bankı.
1874-cü ilin 24 iyulunda Bakıda əmanət kassası yaradılıb. İlk əmanət kassaları Rusiya Dövlət Bankının Bakı şəhər şöbəsinin tərkibində fəaliyyət göstərirdi. Şöbənin icraçı rəhbəri İvan Samsonoviç Xandojevski adlı şəxs idi. Uçot Komitəsinin tərkibində isə Hacı Zeynalabdin Tağıyev, Hacı Baba Haşımov, Hacı Şıxəli Dadaşov kimi tanınmış azərbaycanlılar da təmsil olunurdu.
Azərbaycan Demokratik Respublikası elan edildikdən sonra 30 sentyabr 1919-cu ildə Azərbaycanda Dövlət Bankının açılışı oldu, 1 dekabr 1919-cu ildə əmanət kassalarının fəaliyyəti də bərpa edildi.
1920-ci ilin 28 aprelində ADR-in süqutunun ardınca Azərbaycan İnqilab Komitəsinin 9 iyun 1920-ci il tarixli qərarı ilə Rusiya Dövlət Bankının Bakı şöbəsi ləğv edildi və bütün bank-kredit təşkilatları kimi bu qurum da yeni yaradılmış Xalq Bankına birləşdirildi.
1924-cü ilin yanvarında Azərbaycanda SSRİ Dövlət Bankının tərkibində fəaliyyət göstərən dövlət əmək əmanət kassaları yaradıldı. 1988-ci ildə həmin kassalar SSRİ Əmanət Bankının Azərbaycan Respublikası Bankına çevrildi. 11 fevral 1992-ci ildə bu bankın bazasında Azərbaycan Respublikasının Əmanət Bankı formalaşdırıldı.
Kapital bazarı
Kapital bazarı (rus. рынок капитала, ing. Capital market) — maliyyə bazarının uzunmüddətli pulların dövriyyədə olduğu hissəsi, yəni tədavül müddəti bir ildən çox olan vəsaitlər. Kapital bazarında sərbəst kapitalın yenidən bölüşdürülməsi və onların müxtəlif gəlirli maliyyə aktivlərinə investisiyası baş verir.
Kapital bazarında vəsaitlərin (maliyyə resurslarının) tədavül formaları müxtəlif ola bilər:
bank kreditləri (kreditlər);
səhm;
istiqrazlar;
maliyyə törəmələri.
Kapital bazarı əməliyyatları adətən maliyyə sektoru qurumları və ya hökumətlərin və korporasiyaların xəzinədarlıq departamentləri tərəfindən idarə olunur, lakin bəziləri birbaşa ictimaiyyətə açıq ola bilər. Məsələn, ABŞ-də internet bağlantısı olan istənilən ABŞ vətəndaşı TreasuryDirect hesabı yarada və ondan ilkin bazarda istiqraz almaq üçün istifadə edə bilər, baxmayaraq ki, fiziki şəxslərə satış satılan ümumi istiqrazların yalnız kiçik bir hissəsini təşkil edir. Müxtəlif özəl şirkətlər, şəxslərə təkrar bazarlarda səhmlər və bəzən hətta istiqrazlar almağa imkan verən brauzer əsaslı platformalar təqdim edir. Minlərlə belə sistemlər var ki, onların əksəriyyəti ümumi kapital bazarlarının yalnız kiçik bir hissəsinə xidmət edir. Sistemlərə ev sahibliyi edən təşkilatlara birjalar, investisiya bankları və dövlət qurumları daxildir.
Kapital miqrasiyası
Kapital miqrasiyası — ölkə daxilində bir sənayedən digərinə kapital hərəkəti (daxili miqrasiya) və ya bir ölkədən digərinə kapital hərəkəti (beynəlxalq kapital miqrasiyası). Kapital miqrasiyasının məqsədi daha yüksək gəlir əldə etməkdir.
Kapitalın daxili miqrasiyası milli iqtisadiyyatın bir sahəsindən digərinə kapitalın azalma və axınını təmsil edir. Kapitalın daxili miqrasiyası milli iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrinin müəssisələrində qoyulmuş kapitalın gəlir nisbətinin bərabərləşməsinə gətirib çıxarır .
Kapitalın daxili hərəkətinin səbəbləri aşağıdakılar ola bilər:
ölkə ərazisində yeni növ mənbələrin, xüsusən də faydalı qazıntı yataqlarının aşkarlanması və inkişafı;
müəyyən ərazilərin iqtisadi və sosial inkişafı üçün milli proqramları həyata keçirmək üçün dövlət tərəfindən müəyyən üstünlüklərin yaradılması;
digər səbəblər.
Beynəlxalq kapital miqrasiyası (İMK) XX əsrin ikinci yarısından bəri sürətlə inkişaf edən və hazırda dünya iqtisadiyyatının işində, beynəlxalq iqtisadi əlaqələrin digər formalarının inkişafında müəyyən bir element olan beynəlxalq iqtisadi münasibətlərin formalarından biridir.
Beynəlxalq kapital miqrasiyası çərçivəsində kapitalın ixracatı və ya ixracı ilə kapitalın idxalı və ya idxalı ayrılır. Beynəlxalq kapital miqrasiyasının hər bir tərəfi öz faydalarını kapitalın ixracı və ya idxalından əldə etməyə çalışır.
Xalis kapital axını - xaricə kapital axınının ümumi həcmi ilə ölkəyə xaricdən kapital axını arasındakı fərq.
Kapital miqrasiyası başqa bir ölkəyə qoyulan kapitalın daha yüksək gəlir əldə etməsinə və ya digər iqtisadi və ya siyasi faydalar əldə etməyə çalışır.
Kapital uçuşu
Kapital uçuşu və ya qaçışı — sərmayələrini daha etibarlı və gəlirli etmək, habelə özgəninkiləşdirilməsini, yüksək vergiyə cəlb olunmasını və inflyasiyadan gələn zərərləri qarşısını almaq üçün dövlət tərəfindən tənzimlənməyən kortəbii, hüquqi və fiziki şəxslər tərəfindən xaricə kapital ixracı.
Ödəniş balansında kapital qaçışı iki maddədə əks olunur: "İdxal müqavilələri üzrə pul köçürmələri, uydurma qiymətli kağızlar əməliyyatları üzrə köçürmələr qarşı vaxtında alınmayan ixrac gəlirləri, mal və xidmətlər" və "Xalis səhvlər və səhvlər".
Sərmayə axını və kapital axını qarışdırılmamalıdır. Böyük həcmdə kapital axını müsbət ticarət balansı olan bütün ölkələr üçün xarakterikdir və birbaşa ondan asılıdır. Məsələn, Çində kapital ixracatı ildə 1 trilyon dollara çatır.
Sərmayə axını milli qanunlara görə qanuni və ya qanunsuz ola bilər. Qanuni kapital qaçışı köçürmə həyata keçirən hüquqi və ya fiziki şəxsin kitablarında qeyd olunur və faiz, dividend və əldə edilmiş kapital qazancından əldə olunan gəlir ümumiyyətlə mənşə ölkəsinə qaytarılır. Qanunsuz maliyyə axınları olaraq da bilinən kapital uçuşu, mənşə ölkəsindəki hər hansı bir qeyddən yox olmaq üçün nəzərdə tutulmuşdur və ölkədən qeyri-qanuni kapital uçuşundan əldə edilən gəlir adətən mənşə ölkəsinə qaytarılmır. Bu, ölkənin tədiyyə balansında itkin pul kimi qeyd olunur.
Sərmayə axını, bəzən bir ölkənin daxilindəki bir şəhərdən və ya bölgədən sərvət və varlıqların axınını ifadə etmək üçün də istifadə olunur.
Sosial kapital
İctimai kapital — bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə olan fərdi kapitalların məcmusu.
İctimai kapital da fərdi kapital kimi əməklə kapital arasındakı istehsal münasibətlərini ifadə edir. Lakin fərdi kapitaldan fərqli olaraq ictimai kapital bütövlükdə proletar sinfi ilə bütövlükdə burjua sinfi arasındakı istehsal münasibətlərinin ifadəsidir. İctimai kapitalın hərəkəti fərdi kapitalların dövriyyəsinin nəticəsi olub, istehsal və tədavül sahəsində yaranır. İctimai kapital üç formada - pul kapital, məhsuldar kapital və əmtəə kapital formasında olur. İctimai kapitalın hərəkətinin məqsədi izafi dəfər mənimsəməkdir. İctimai kapitalın artması ilə istehsalın ictimailəşmə dərəcəsi də yüksəlir; bu, kapitalizmin əsas ziddiyyətini kəskinləşdirir, yeni ictimai-inqtisadi formasiyaya keçid hazırlayır. İstehsalın ictimai xarakteri ilə mənimsəmənin xüsusi kapitalist forması arasındakı ziddiyyət ictimai kapitalın təkrar istehsalına siklik xarkter verir və labüd ifrat istehsal böhranlarına səbəb olur.
İctimai kapital
İctimai kapital — bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə olan fərdi kapitalların məcmusu.
İctimai kapital da fərdi kapital kimi əməklə kapital arasındakı istehsal münasibətlərini ifadə edir. Lakin fərdi kapitaldan fərqli olaraq ictimai kapital bütövlükdə proletar sinfi ilə bütövlükdə burjua sinfi arasındakı istehsal münasibətlərinin ifadəsidir. İctimai kapitalın hərəkəti fərdi kapitalların dövriyyəsinin nəticəsi olub, istehsal və tədavül sahəsində yaranır. İctimai kapital üç formada - pul kapital, məhsuldar kapital və əmtəə kapital formasında olur. İctimai kapitalın hərəkətinin məqsədi izafi dəfər mənimsəməkdir. İctimai kapitalın artması ilə istehsalın ictimailəşmə dərəcəsi də yüksəlir; bu, kapitalizmin əsas ziddiyyətini kəskinləşdirir, yeni ictimai-inqtisadi formasiyaya keçid hazırlayır. İstehsalın ictimai xarakteri ilə mənimsəmənin xüsusi kapitalist forması arasındakı ziddiyyət ictimai kapitalın təkrar istehsalına siklik xarkter verir və labüd ifrat istehsal böhranlarına səbəb olur.
İntellektual kapital
İntellektual kapital — mənfəəti və digər iqtisadi və texniki nəticələri maksimuma çatdırmaq üçün məhsuldar şəkildə istifadə olunan xüsusi şəxslərin və qeyri-maddi aktivlərin, o cümlədən patentlər, məlumat bazaları, proqram təminatı, ticarət nişanları və s. bilik, bacarıq və istehsal təcrübəsi.
İqtisadi sistemin məhsuldar qüvvələrinin artırılması yollarının müxtəlif kombinasiyası onun strukturunu və inkişaf dinamikasını müəyyən edir. K.Marksın tərifinə görə, 22 “İqtisadi dövrlər nəyin istehsal olunduğuna görə deyil, onun necə, hansı əmək vasitəsi ilə istehsalına görə fərqlənir”. Bu baxımdan ayrı-ayrı resurslar növlərinin əhəmiyyəti sənayedən əvvəlki texnologiyadan sənayeyə, ondan isə sənayedən sonrakı texnologiyaya keçidlə dəyişir.
Sənayedən əvvəlki cəmiyyətdə prioritet təbii və əmək ehtiyatlarına, sənaye cəmiyyətində - maddi ehtiyatlara, postindustrial cəmiyyətdə - intellektual və informasiya resurslarına aid idi. Hazırda mərkəzdə informasiya texnologiyaları ilə texnoloji inqilab cəmiyyətin maddi əsaslarını yenidən formalaşdırır. Yeni informasiya iqtisadiyyatında, biliklərə əsaslanan iqtisadiyyatda məhsuldarlığın mənbəyi biliklərin yaradılması texnologiyasındadır.
“İnformasiya iqtisadiyyatı” anlayışı (informasiya cəmiyyəti kimi) 1960-cı illərin əvvəllərində elmi dövriyyəyə daxil edilmişdir. Qərb dünyasında inkişaf etmiş reallıqla bağlı olaraq əslində ümumi qəbul edilib.
Kapital dövriyyəsi
Kapital dövriyyəsi — dövri olaraq yenilənən və təkrarlanan proses kimi hesab edilən kapitalın dövriyyəsi.
Kapitalın dövriyyə müddəti kapitalın nağd şəkildə avanslandığı andan onun eyni formada kapitalistə qaytarılması anına qədər olan müddət kimi müəyyən edilir. Kapital dövriyyəsinin ölçülməsi üçün vaxt vahidi
T
a
{\displaystyle T_{a}}
adətən il hesab olunur. Əgər kapitalın dövriyyə müddəti
T
k
{\displaystyle T_{k}}
-ya bərabərdirsə, onda il ərzində kapital
N
k
{\displaystyle N_{k}}
sayda dövriyyələr edir:
N
k
=
T
a
T
k
{\displaystyle N_{k}={\frac {T_{a}}{T_{k}}}}
Спиридонова Н. С., Суворова М. И., Черкасова Л. А. Курс лекций по политической экономии (досоциалистические формации) (46000 nüs.). М.: МГУ. 1963.
Akademik kapital
Sosiologiyada akademik kapital (ing. Academic capital) — insanın təhsilinin və digər akademik təcrübələrinin cəmiyyətdə yer qazanmaq üçün istifadə oluna biləcək potensialıdır. Digər kapital formaları (sosial, iqtisadi, mədəni) kimi, akademik kapital da bir faktordan — ölçülmüş təhsil müddətindən asılı deyil, əksinə, bir çox müxtəlif amillərdən ibarətdir.
Akademik kapitalı ölçmək üçün vahid üsul olmasa da, dünya üzrə tədqiqatçılar fərdin akademik kapitalını ölçmək üçün araşdırmalar aparırlar.
Üzən kapital
Üzən kapital (ing. floating capital) — daim bir valyutadan digər valyutaya çevrilən (konvertasiya olunan) kapitaldır.
Üzən kapital dedikdə bir çox məqsədlər üçün istifadə oluna bilən dövriyyədə olan valyuta və aktivlər nəzərdə tutulur. Bu terminə hansı tərif verilməsindən asılı olmayaraq, belə nəticəyə gələ bilərik ki, “üzən kapital” ondan daha çox mənfəət əldə etmək üçün istifadə etməyə imkan verir. Çünki, pulun bir maliyyə aktivindən digərinə və ya bir valyutadan digərinə köçürülməsi belə baş verə bilməz; Üzən kapital adətən tez bir zamanda satıla və alına bilən yüksək likvid aktivlər arasında hərəkət edir, eyni zamanda faiz fərqindən pul qazanır.
Əlavə kapital
Əlavə kapital — dövriyyədənkənar aktivlərin, büdcədən dövriyyə vəsaitlərinin artırılmasına yönəldilmiş vəsaitlərin, habelə müəssisənin öz kapitalına digər gəlirlərin (məsələn, bağışlanmış əsas vəsaitlərin) əlavə qiymətləndirilməsinin məbləği.
Əlavə kapital balansın aşağıdakı elementlərdən ibarət öhdəlik maddəsidir:
səhm haqqı — şirkətin səhmlərinin satışı ilə nominal dəyəri arasındakı fərq;
məzənnə fərqləri — nizamnamə kapitalının xarici valyutada payının ödənilməsi zamanı yaranan fərqlər;
əsas vəsaitlərin yenidən qiymətləndirilməsi zamanı fərq əsas vəsaitlərin dəyəri dəyişdikdə fərqdir.
Əlavə kapital dedikdə müəssisənin öz vəsaitləri nəzərdə tutulur.
Buraxılışa Hazırdır (1974)
Buraxılışa hazırdır qısametrajlı sənədli televiziya filmi rejissor Oqtay Babazadə tərəfindən 1974-cü ildə çəkilmişdir. "Azərbaycantelefilm"də istehsal edilmişdir. Film Bakıdakı Vano Sturua adına Gəmiqayırma Zavodunun işçilərinə həsr olunmuşdur.
== Məzmun ==
Film Bakıdakı Vano Sturua adına Gəmiqayırma Zavodunun işçilərinə həsr olunmuşdur.
== Festival və mükafat ==
1974-cü ildə Kalininqradda "İnsan və Dəniz" şüarı altında keçirilən Ümumittifaq kino festivalında film I dərəcəli diplom almışdır.
Səhmdar cəmiyyət
Səhmdar cəmiyyəti — nizamnamə kapitalı müəyyən sayda səhmlərə bölünmüş kommersiya təşkilatıdır. Sahibkarlıq fəaliyyətinin bu təşkilati-hüquqi
formasının fərqləndirici xüsusiyyəti nizamnamə kapitalının emissiya
qiymətli kağızlar – səhmlər hesabına formalaşmasıdır. Bu zaman səhmdar cəmiyyətinin iştirakçısı olan hər bir səhmdar müəyyən sayda səhmə sahib olur. Səhmdarlar, şirkətin mövcudluğuna heç bir təsiri olmadan səhmlərini başqa səhmdarlara ötürə bilirlər.
Səhmdarın cəmiyyətin tərkibindən ayrılması ona aid olan mülkiyyətin və ya
onun pul ekvivalentinin verilməsi ilə yox, yalnız ona məxsus olan səhmlərin
özgəninkiləşdirilməsi ilə mümkündür.
Müasir korporativ hüquqda səhmdar cəmiyyəti inkorporasiya və məhdud məsuliyyət anlayışları ilə əlaqədə işlədilir. Buna görə də səhmdar cəmiyyətləri ümumən korporasiyalar və məhdud məsuliyyətli şirkətlər kimi qəbul olunur.
Bəzi dövlətlərin yurisdiksiyalarında səhmdar cəmiyyətlərinin məhdud məsuliyyət olmadan da qeydiyyatdan keçməsi mümkündür. Böyük Britaniya və başqa dövlətlərdə belə şirkətlər qeyri-məhdud şirkətlər (ing. unlimited company) kimi fəaliyyət göstərirlər.
Səhmdar cəmiyyəti
Səhmdar cəmiyyəti — nizamnamə kapitalı müəyyən sayda səhmlərə bölünmüş kommersiya təşkilatıdır. Sahibkarlıq fəaliyyətinin bu təşkilati-hüquqi
formasının fərqləndirici xüsusiyyəti nizamnamə kapitalının emissiya
qiymətli kağızlar – səhmlər hesabına formalaşmasıdır. Bu zaman səhmdar cəmiyyətinin iştirakçısı olan hər bir səhmdar müəyyən sayda səhmə sahib olur. Səhmdarlar, şirkətin mövcudluğuna heç bir təsiri olmadan səhmlərini başqa səhmdarlara ötürə bilirlər.
Səhmdarın cəmiyyətin tərkibindən ayrılması ona aid olan mülkiyyətin və ya
onun pul ekvivalentinin verilməsi ilə yox, yalnız ona məxsus olan səhmlərin
özgəninkiləşdirilməsi ilə mümkündür.
Müasir korporativ hüquqda səhmdar cəmiyyəti inkorporasiya və məhdud məsuliyyət anlayışları ilə əlaqədə işlədilir. Buna görə də səhmdar cəmiyyətləri ümumən korporasiyalar və məhdud məsuliyyətli şirkətlər kimi qəbul olunur.
Bəzi dövlətlərin yurisdiksiyalarında səhmdar cəmiyyətlərinin məhdud məsuliyyət olmadan da qeydiyyatdan keçməsi mümkündür. Böyük Britaniya və başqa dövlətlərdə belə şirkətlər qeyri-məhdud şirkətlər (ing. unlimited company) kimi fəaliyyət göstərirlər.
İnstitusional səhmdar
İnstitusional səhmdar (ing. institutional investor) — fond sahibi (töhfə, pay şəklində) sahibi kimi fəaliyyət göstərən və mənfəət əldə etmək üçün qiymətli kağızlara, daşınmaz əmlaka (daşınmaz əmlak hüququ daxil olmaqla) investisiya qoyan bir hüquqi şəxs. İnstitusional investorlara investisiya fondları, pensiya fondları, sığorta təşkilatları, kredit ittifaqları (banklar) daxildir. İnstitusional investorlar, Nyu-York Fond Birjasında ticarətin təxminən yarısını təmin edirlər, ümumiyyətlə böyük hissə bloklarında ticarət edirlər. Amerika Birləşmiş Ştatları nitelikli bir institusional investor anlayışı var.
İnstitusional investorlar müasir qiymətli kağızlar bazarının ən vacib oyunçularından biridir və 1980-ci illərin sonlarından bəri xüsusilə aktivdirlər.
İnstitusional investorların artan əhəmiyyəti, bir tərəfdən, qiymətli kağızlar bazarlarında ayrı-ayrı investorların bu bazarlara girişinin əhəmiyyətli dərəcədə sadələşdirilməsi, şəbəkə strukturlarının çoxalması, maliyyə əməliyyatlarının ümumi inkişafı və bütövlükdə maliyyə bazarının daha yüksək etibarlılığı kimi yeni tendensiyalarla asanlaşdırıldı; Digər tərəfdən, dünyanın bir çox ölkəsində əhalinin gəlirlərində artım əmanətə investisiya qoymaq üçün bir motivasiya yaratmışdır.
İnstitusional investorlar, lazımi peşəkar bacarıq və təcrübənin olmaması səbəbindən fərdi investorların təmin edə bilmədikləri investisiya mənbələrinin daha səmərəli idarə edilməsini təklif edirlər. Bu idarəetmə, fərdi investorların vəsaitlərini maliyyə bazarının müxtəlif alətlərinə yatıraraq risklərin şaxələndirilməsini təmin edir.
Bundan əlavə, kiçik investorların əmanətlərini toplayan institusional investorlar əhəmiyyətli mənbələr toplayırlar ki, bu da qiymətli kağızlar bazarındakı əməliyyatların xərclərini azaltmağa imkan verir.